Θ.Ε. 1 ΑΝΘΡΩΠΟΣ / ΠΡΟΣΩΠΟ

(αναζήτηση του Θεού, αυτογνωσία, επικοινωνία, ήθος, αγιότητα)

Βιώνοντας:

«Μουσική δραστηριότητα-συμπλήρωση κενών»

1. Τραγούδι: Ο Προσκυνητής

Μουσική και στίχοι: Αλκίνοος Ιωαννίδης

Άλμπουμ:  Οι περιπέτειες ενός Προσκυνητή

Ακούστε το τραγούδι και συμπληρώστε τις λέξεις που λείπουν:

ταξίδι - ψυχή μου - κάποιος – τάματα (2) - προσευχή - έρωτας - αγάπη

Τα βουνά περνάω και τις θάλασσες περνώ

κάποιον αγαπάω

Δυο ευχές κρατάω και δύο _________ κρατώ

περπατώ και πάω

Κάποιος είπε πως η _________ σ’ ένα αστέρι κατοικεί

αύριο βράδυ θα ’μαι εκεί

Κάποιος είπε πως ο _________ για μια στιγμή κρατά

αύριο βράδυ θα ’ναι αργά

Στα πουλιά μιλάω και στα δέντρα τραγουδώ

κάποιον αγαπάω

Κι όταν τραγουδάω προσευχές παραμιλώ

περπατώ και πάω

_________ είπε πως ο δρόμος είναι η φλέβα της φωτιάς

ψυχή μου πάντα να κυλάς

Κάποιος είπε πως _________ είναι μόνο η προσευχή

καρδιά μου να είσαι ζωντανή

                ***************

Τα βουνά περνάω και τις θάλασσες περνώ

κάποιον αγαπάω

Δυο ευχές κρατάω και δύο ­­­­__________ κρατώ

περπατώ και πάω

Κάποιος είπε πως η αγάπη σ’ ένα αστέρι κατοικεί

αύριο βράδυ θα ’μαι εκεί

Κάποιος είπε πως ο έρωτας για μια στιγμή κρατά

αύριο βράδυ θα ’ναι αργά

Στα πουλιά μιλάω και στα δέντρα τραγουδώ

κάποιον αγαπάω

Κι όταν τραγουδάω προσευχές παραμιλώ

περπατώ και πάω

Κάποιος είπε πως ο δρόμος είναι η φλέβα της φωτιάς

_________ πάντα να κυλάς

Κάποιος είπε πως ταξίδι είναι μόνο η _________

καρδιά μου να είσαι ζωντανή

Ερωτήσεις (σε ολομέλεια):

1) Τι αναζητά ο προσκυνητής; - ……………………………………………………………………………………………….

2) Πώς τα αναζητά, με ποιο τρόπο; - ………………………………………………………………………………………

3) Τι είναι η ζωή για τον προσκυνητή; Τι είναι αυτό που της δίνει νόημα;

- ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….

***

Νοηματοδοτώντας:

1. Παρατηρήστε την εικόνα και απαντήστε στις ερωτήσεις (σε ολομέλεια):

-          Τι σκέφτεται;

-          Τι νιώθει;

-          Γιατί το κάνει;

-          Πού βρίσκεται ο Θεός για αυτόν;

***

Αναλύοντας:

 «Ομαδοσυνεργασία: Επ’ αυτού θα είχα να πω…»

1. Η καθολικότητα του φαινομένου της θρησκείας και η πραγματικότητα του θρησκευτικού βιώματος

Η θρησκεία είναι «φαινόμενο καθολικό» όπως διαπιστώνεται από την ανθρωπολογία, την ιστορία και τη ψυχολογία. Είναι συνάμα το περιεκτικότερο και το πολυπλοκότερο φαινόμενο και αναβλύζει «από τα εσώτερα και μη δεκτικά λόγου βάθη της ανθρώπινης ψυχής». Αυτό σημαίνει ότι ο άνθρωπος είναι «ον θρησκευτικό». Είναι «homo religiosus» … όλοι οι λαοί της γης, ακόμα και οι άγριες και καννιβαλικές φυλές έχουν ζωή θρησκευτική. Γονατίζουν έστω μπροστά σε κάποιο ξόανο ή φετίχ που δείχνει ότι η ιδέα του Θεού είναι έμφυτη σε όλους. Η θρησκεία λοιπόν σαν ένα πανανθρώπινο φαινόμενο αφορά σε κάθε άνθρωπο ιδιαίτερα και μπορεί η θρησκευτική του ζωή να ερευνηθεί από ψυχολογική άποψη … χωρίς να δοθεί καμία ετυμηγορία για το κύρος των πεποιθήσεων  του και την ατομική και συλλογική έκφρασή τους. …Ο (πολωνός εθνολόγος και ανθρωπολόγος) Bronislaw Malinowski λέει ότι «Η θρησκεία είναι ένα δύσκολο και απρόσιτο θέμα μελέτης… Δεν είναι εύκολο ν’ ανατέμνουμε (κόβουμε) με το ψυχρό νυστέρι της λογικής ό, τι μπορούμε να δεχθούμε μονάχα με πλήρη παράδοση της καρδιάς. Φαίνεται αδύνατο ν’ αντιληφθούμε με τον λόγο εκείνο που περιβάλλει η ανθρωπότητα με αγάπη και ύψιστη σοφία».

       Ό,τι λέει ο Malinowski για τη θρησκεία γενικά ισχύει φυσικά και για τον Θεό, και μάλιστα πολύ περισσότερο γι’ Αυτόν, που ως αντικείμενο της θρησκείας είναι απρόσιτος στο ανθρώπινο λογικό παρά την προσπάθεια της λεγόμενης φυσικής ή φιλοσοφικής θεολογίας για μια λογική προσέγγιση του Θεού με τις γνωστές αποδείξεις (κοσμολογική, τελεολογική, οντολογική). Ο Θεός δεν είναι αντικείμενο της λογικής αλλά της καρδιάς η οποία, σύμφωνα με τον Pascal «έχει τη λογική της που η λογική δεν την γνωρίζει καθόλου». Όχι ο νους αλλά η καρδιά αισθάνεται τον Θεό».

Μακράκης, Μ. Κ. (1999). Ψυχολογία της θρησκείας. Αθήνα: Αρμός. σελ. 73-75.

Θέματα για συζήτηση (είτε σε ολομέλεια είτε σε ομάδες):

α) Όλοι οι άνθρωποι έχουν θρησκεία;  

β) πώς γνωρίζει κάποιος τον Θεό;

γ) Η πίστη στον Θεό έχει λογική;

***

Εφαρμόζοντας:

«Αντιγνωμίες» σε ζευγάρια.

Κάθε μαθητής/ μαθήτρια αναλαμβάνει έναν ρόλο:

1. ενός πιστού χριστιανού που εκκλησιάζεται,
2. ενός πιστού μη θρησκευόμενου

-        Σκεφτείτε επιχειρήματα για το εξής θέμα: «Τι δίνει νόημα στη ζωή μου;».

-        Σκεφτείτε για τρία λεπτά τα επιχειρήματά σας.

-        Ένα ζευγάρι θα συζητήσει τις απόψεις του μπροστά σε όλη την τάξη.

Συζητούμε όλοι μαζί:

α) πώς νιώσατε;

β) ποια γνώμη είχε βαρύτητα και γιατί;

γ) ποιο είναι το νόημα της ζωής για σας;

δ) Σας επηρέασαν όσα ακούσατε;