Θεσσαλονίκη Δεκέμβριος 2010
 

ΠΡΟΣΕΓΓΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
[Παιδαγωγική και κριτική  θεώρηση]

Ολοκληρώνοντας ήδη το πέρασμά της στην πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, η πλειονότητα των χωρών της Ενωμένης Ευρώπης αναγνωρίζει τη μεν θρησκεία ως ένα νευραλγικό πεδίο διαμόρφωσης και αναζήτησης της νέας -πλην ρευστής και ασαφούς ακόμα- μορφής της, τη δε θρησκευτική εκπαίδευση (ΘΕ) ως ένα σημαντικό παράγοντα δημόσιας γνώσης και μάθησης. Τα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα συνειδητοποιώντας ολοένα και περισσότερο αυτή την πραγματικότητα, έχουν διανύσει εδώ και πολλά χρόνια μια πορεία διαλόγου και προβληματισμού για μια νέα σύλληψη της ΘΕ, ώστε αυτή να ανταποκρίνεται στις αυξημένες απαιτήσεις για τη δημιουργική συναρμογή μιας κοινωνικής συνθήκης ιδιαίτερα περίπλοκης και ετερόκλητης.

Είναι αλήθεια πικρή αλλά πρόδηλη, πως οι Έλληνες εκπαιδευτικοί του Μαθήματος των Θρησκευτικών (ΜτΘ) έχουμε παραμείνει σχεδόν ανυποψίαστοι για αυτόν το διάλογο, που λαμβάνει χώρα στην Ευρώπη από τη δεκαετία του ?60 και μετά. Όπως είναι λογικό, η συσσωρευμένη άγνοια όλων αυτών των εξελίξεων μας κάνει στείρα επιφυλακτικούς γύρω από το «τι γίνεται στην Ευρώπη» και δε διευκολύνει το διάλογο με τους ευρωπαίους συναδέλφους μας. Ωστόσο, στον πυρήνα αυτού του διαλόγου -και των εξελίξεων που προκάλεσε- εμπεριέχονται όλες οι κρίσεις ταυτότητας της σχολικής ΘΕ, αλλά και οι επεξεργασμένες θέσεις/προτάσεις που εφαρμόστηκαν, προκειμένου το ΜτΘ να ανταποκρίνεται στις νέες κοινωνικές απαιτήσεις αξιοποιώντας το φυσικό περιεχόμενό του και τον παιδαγωγικό ρόλο του. Επομένως, η όποια απόπειρα προσέγγισης και κατανόησης της εμπειρίας της ευρωπαϊκής ΘΕ κρίνεται ως αναγκαία προϋπόθεση στην προσπάθεια που καταβάλλει ο Σύνδεσμός μας για την αναβάθμιση της ΘΕ στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα, θα εμπλουτίσει τον προβληματισμό μας, θα συμβάλει στην καλύτερη αυτογνωσία μας και θα ενισχύσει την εσωτερική μας συνοχή και συνέπεια.

Στο πλαίσιο αυτό το Ερευνητικό Πρόγραμμα για τις προϋποθέσεις αναβάθμισης της θρησκευτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, σύμφωνα με το οργανόγραμμά του (Πεδίο ΙΙ), μελέτησε και επεξεργάσθηκε -συγκριτικά με τις αντίστοιχες ελληνικές- τις ευρωπαϊκές θρησκειοπαιδαγωγικές εξελίξεις από τη δεκαετία του ?60 και μετά. Τα αποτελέσματα αυτής της εργασίας θα παρουσιαστούν σε τέσσερεις συναντήσεις και θα τεθούν υπόψη των συναδέλφων θεολόγων που είναι μέλη του Συνδέσμου μας με σκοπό την ενημέρωση, τον προβληματισμό και την κριτική σε ένα αναγκαία συλλογικό επίπεδο. 

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΤΩΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΩΝ
1. Από την κατήχηση στο «νεο-ομολογιακό» ΜτΘ (δεκαετία του 60).
2. Προσεγγίζοντας τη θρησκεία «απ? έξω». Το «φαινομενολογικό» ΜτΘ (από τη δεκαετία του 70).
3. «Μετά την ουδετερότητα, τι;». Οι δυσκολίες, οι ζυμώσεις και η ανάγκη για νέες συνθέσεις. Ποικιλία μοντέλων ΜτΘ (από τη δεκαετία του 80).
4. Το ΜτΘ ως «θρησκευτικός εγγραμματισμός» όλων των μαθητών που εγκαταβιούν στις σύγχρονες πλουραλιστικές ευρωπαϊκές κοινωνίες (από τη δεκαετία του 90 έως και σήμερα)

ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΩΝ
α.  Εισήγηση που θα παρουσιάζει το πλαίσιο (κοινωνικοπολιτικό, εκπαιδευτικό, θεολογικό) εντός του οποίου αναπτύχθηκε το κάθε μοντέλο ΜτΘ, καθώς και περιγραφή και ανάλυση του μοντέλου.
β. Παρουσίαση παραδειγμάτων από το διδακτικό υλικό και τη διδακτική πρακτική (good practice) του κάθε μοντέλου.
γ.   Συζήτηση και κριτική υπό το πρίσμα των δικών μας εκπαιδευτικών εμπειριών.

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΩΝ
Οι τέσσερις συναντήσεις θα πραγματοποιηθούν στην αίθουσα του Μουσείου της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ τις παρακάτω ημερομηνίες και ώρα 7-9 μ.μ.

Τετάρτη 12 Ιανουαρίου 2011
Τετάρτη 26 Ιανουαρίου 2011
Τετάρτη 9 Φεβρουαρίου 2011
Τετάρτη 23 Φεβρουαρίου 2011

Οι συντονιστές
του Ερευνητικού Προγράμματος για τις προϋποθέσεις
αναβάθμισης της θρησκευτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα

Όλγα Γριζοπούλου, Νίκος Μαγγιώρος, Θανάσης Νευροκοπλής