Χολαργός 27-9-2015

« Περί απαλλαγών λόγος και αντίλογος…»

Ο Πανελλήνιος Θεολογικός Σύνδεσμος «ΚΑΙΡΟΣ - για την αναβάθμιση της θρησκευτικής εκπαίδευσης» παρακολουθεί με ζωηρό ενδιαφέρον αλλά και ανησυχία την έντονη κριτική που αναπτύχθηκε πρόσφατα απέναντι στην τελευταία εγκύκλιο για την απαλλαγή από το Μάθημα των Θρησκευτικών. Ως θεολόγοι που μοχθούμε για να εκπαιδευθούν νέοι άνθρωποι στο να αναστοχάζονται πάνω στις πνευματικές και θρησκευτικές τους αναζητήσεις και να κατανοούν το αποτύπωμα αυτών των αναζητήσεων μέσα στην ελληνική κοινωνία και την ιστορία της, είμαστε οι τελευταίοι που θα επιδιώκαμε έναν βιασμό συνειδήσεων και παραβίαση της θρησκευτικής τους ελευθερίας. Ωστόσο, η σχολική πραγματικότητα βεβαιώνει, όπως επισημάναμε και παλαιότερα με υπόμνημά μας και στις συναντήσεις μας με τις κατά καιρούς πολιτικές ηγεσίες του Υπουργείου Παιδείας και τελευταία με τον κ. Λοβέρδο,  πως  συχνά η χρήση της επίκλησης λόγων θρησκευτικής συνείδησης για απαλλαγή από το ΜτΘ, ανάλογα με τις εκάστοτε και ανά πάσα στιγμή μεταβαλλόμενες συνθήκες στη σχολική αίθουσα και συνηθέστερα στο Λύκειο, γινόταν με σκοπό την αποφυγή ενός μαθήματος από το σύνολο των μαθητικών υποχρεώσεων και του βαθμολογικού Μέσου Όρου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αναίρεση της ισονομίας των μαθητών, επιτρέποντας την αβασάνιστη διάκριση στις εκπαιδευτικές τους υποχρεώσεις και την εκπαιδευτική ύλη που διδάσκονται, παιδαγωγικά προβλήματα γιατί ενθάρρυνε τη φυγοπονία και μπορούσε να οδηγήσει σε περιθωριοποίηση του απαλλασσόμενου μαθητή έναντι της υπόλοιπης τάξης, διοικητική αταξία λόγω των μετακινήσεων μαθητών από τμήμα σε τμήμα, καθιστώντας τελικά ένα μάθημα του σχολικού προγράμματος οιονεί επιλεγόμενο και μετατρέποντας ταυτόχρονα κατά μοναδικό τρόπο τον διδάσκοντα σε όμηρο της ανάγκης να διαφημίσει το γνωστικό του αντικείμενο και ίσως να «εκμαυλίσει» τους μαθητές για να ανταποκρίνεται στο ρόλο του.

Η αντίδραση του κόσμου των θεολόγων εκπαιδευτικών που από τη μεριά του Συλλόγου μας μεταφέρθηκε με την επισήμανση όλων των παραπάνω στις επανειλημμένες επαφές μας με την πολιτική ηγεσία και τους υπηρεσιακούς παράγοντες του Υπουργείου και του ΙΕΠ αλλά και σε γραπτές εκθέσεις και ανακοινώσεις μας,  συνεισέφερε μαζί με άλλες εξελίξεις (όπως η υπ’ αρ. 115/2012 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Χανίων) στην τελευταία Εγκύκλιο (23.1.2015), που λύνει τα προβλήματα αυτά, αντιμετωπίζοντας με ρεαλισμό την υπάρχουσα κατάσταση και τερματίζοντας μια περίοδο μεγάλης αναταραχής, που ξεκίνησε το 2008, με την έκδοση τότε τριών διαδοχικών εγκυκλίων για το θέμα.

Για το Σύλλογό μας η εξέλιξη αυτή είναι ένα βήμα προς την επίτευξη ενός ευρύτερου στόχου για το μάθημα, που είναι ένα μάθημα υποχρεωτικό για όλους τους μαθητές, επιτρέποντάς τους τη διείσδυση στη θρησκευτική τους αναζήτηση καθώς παρέχει τα γνωστικά μέσα για την κατανόηση της επίδρασης της θρησκείας στη συγκεκριμένη κοινωνία (την ελληνική) ιστορικά, αλλά και την ταυτότητα του «διαφορετικού» που ζει δίπλα του. Προς την κατεύθυνση αυτή κινείται και το νέο Πρόγραμμα Σπουδών Θρησκευτικών του Δημοτικού-Γυμνασίου που ολοκληρώθηκε το 2011 και αναθεωρήθηκε το 2014 ενώ εφαρμόστηκε πιλοτικά επί διετία, καθώς και το αντίστοιχο ΠΣ του Λυκείου. Ένα σύγχρονο ΜτΘ με τα χαρακτηριστικά αυτά θα λύσει σταδιακά τα προβλήματα περιεχομένου, χαρακτήρα, αλλά και διδακτικών στόχων, χωρίς να δημιουργεί προβλήματα συνείδησης, επιβολής κάποιου δόγματος κλπ. Επομένως, η λύση βρίσκεται προς την εξέλιξη του περιεχομένου του ΜτΘ και όχι στη μεγέθυνση της δυνατότητας απαλλαγής, με την απλούστευση της διαδικασίας, που έχει τελικό αποτέλεσμα τον κατακερματισμό της σχολικής τάξης.

Με τις θέσεις αυτές ο Σύλλογός μας είναι πρόθυμος να συζητήσει αναλυτικά με τη νέα πολιτική ηγεσία του Υπουργείου αλλά και με άλλους ενδιαφερόμενους, όπως την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, την ΟΛΜΕ,  ακόμη και την Ένωση Αθέων, με γνώμονα πάντοτε τους γενικούς μορφωτικούς σκοπούς της παιδείας, τους ειδικούς στόχους του μαθήματος των Θρησκευτικών σε συνδυασμό με το σεβασμό της προσωπικότητας του μαθητή και των δικαιωμάτων του.

Το ΔΣ

Ο Πρόεδρος O Aντιπρόεδρος                                        Ο Γ. Γραμματέας

Δ. ΜΟΣΧΟΣ                           ΓΡ. ΜΑΥΡΟΚΩΣΤΙΔΗΣ                                            Γ.ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Επικ. Καθηγητής                              Θεολόγος                                                                  Θεολόγος

Θεολογικής Σχολής ΕΚΠΑ           Διευθυντής Λυκείου                                             Διευθυντής Λυκείου

Τα Μέλη

ΑΙΚ. ΠΕΝΙΡΤΖΗ Θεολόγος Δ.Ε

ΧΡΥΣ.ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ Καθηγητής Θεολογικής   σχολής  ΑΠΘ

Θ. ΓΙΑΓΚΟΥ Καθηγητής Θεολογικής σχολής ΑΠΘ 

ΑΝΔΡ. ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΣ Σχολ. Σύμβουλος Δ. Μακ/νίας

ΑΝΤ. ΠΑΝΑΓΑΚΗΣ Εκπαιδευτικός Α/θμιας εκπ/σης- Θεολόγος

ΧΡΙΣΤ. ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ Θεολόγος Δ.Ε