Φίλες και φίλοι,
Εδώ και κάποιες δεκαετίες το μάθημα των Θρησκευτικών στο ελληνικό σχολείο διχάζει την ελληνική κοινωνία στο αν θα πρέπει να διδάσκεται, και αν διδάσκεται ποιο θα είναι το περιεχόμενο του. Είναι σαφές ότι με τη μορφή που διδάσκεται σήμερα είναι προβληματική η θέση του. Σε μια κοινωνία πλουραλιστική ο κατηχητικός χαρακτήρας του το καθιστά επισφαλές και δικαίως υπάρχουν διαμαρτυρίες για αυτόν τον τρόπο διδασκαλίας του. Αν το σχολείο ως σκοπό του έχει να μεταδώσει εγκύκλιες γνώσεις του κόσμου που μας περιβάλλει, τότε τα θρησκευτικά έχουν θέση και αυτά ως μάθημα. Υπάρχουν οι επιστήμες που εξετάζουν τους φυσικούς νόμους (Φυσική), τις χημικές ουσίες του εδάφους (Χημεία), το ανθρώπινο σώμα (Βιολογία), τη λογική σκέψη (Μαθηματικά), την ανθρώπινη επικοινωνία (Γλώσσα), το παρελθόν του ανθρώπου (Ιστορία), τον πολιτισμό του (Μουσική, Καλλιτεχνικά). Κατά αυτόν τον τρόπο δεν μπορεί να εξαιρεθεί το Θρησκευτικό φαινόμενο, της αναζήτησης της ύπαρξης και κατά επέκταση το τελετουργικό μέρος που αναπτύχθηκε από την αρχή της ανθρώπινης ιστορίας. Όλο αυτό δημιούργησε συμπεριφορές, χαρακτήρες, τρόπους ζωής και δημιούργησε πολιτισμούς διαφορετικούς αναλόγως των θρησκευτικών αναζητήσεων σε διαφορετικές περιοχές.
Θεωρώ, λοιπόν, αυτονόητο ότι το μάθημα των Θρησκευτικών χρειάζεται να υπάρχει και μάλιστα ως βασικό στο σχολικό πρόγραμμα. Με τους όρους και τις προϋποθέσεις, όμως, που αναπτύχθηκαν παραπάνω. Πιστεύω ότι τα νέα αναλυτικά προγράμματα που προτείνονται εδώ και κάποια χρόνια βρίσκονται προς τη σωστή κατεύθυνση και καθιστούν το μάθημα ανοιχτό, διότι προβάλλεται ο πολιτιστικός του χαρακτήρας, διευρύνεται η μάθηση των άλλων θρησκειών και ταυτόχρονα διδάσκεται και ο Ορθόδοξος Χριστιανισμός. Με αυτό το μείγμα παύει να είναι κατηχητικού χαρακτήρα χωρίς να χάνει την ομολογιακότητά του και ταυτόχρονα μπορεί να γίνει υποχρεωτικό για όλους.
Ένα σχολείο αυθεντικό και νηφάλιο οφείλει να παρέχει στο μαθητή πρόσβαση στην κατανόηση του κόσμου. Διαφορετικά θα γίνει όλο και πιο αισθητή η απειλή μιας συλλογικής λήθης, μιας ρήξης στην αλυσίδα της εθνικής και ευρωπαϊκής μνήμης, όπου ο εκλιπών κρίκος της θρησκευτικής πληροφόρησης θα καταστήσει ακατανόητες τις συμπεριφορές άλλων λαών. Επομένως, δεν τίθεται το ζήτημα να διαφυλάξουμε τα θρησκευτικά στο σχολείο, αλλά να εφοδιάσουμε τους μαθητές με τις πανοπλίες εκείνες που θα τους προφυλάξουν από το διθέσιο άρμα της κατανάλωσης-επικοινωνίας, ώστε να παραμείνουν πλήρως πολιτισμένοι, διασφαλίζοντας το δικαίωμά τους στην ελεύθερη άσκηση της κρίσης τους.
Σας ευχαριστώ!
